Systemy zarządzania treścią (CMS)

Pojęcie to wzięło się od angielskiego "Content Management System" czyli System Zarządzania Treścią. Co w praktyce oznacza?

Standardowo, w najbardziej powszechnej wersji aplikacje webowe projektowane są z myślą o dwóch grupach odbiorców: administracji, czyli grupie moderatorów serwisu oraz użytkownikach końcowych, którzy będą odwiedzali i "konsumowali" zamieszczone treści.

O ile więc rola tych drugich sprowadza się do czytania i ewentualnej interakcji, polegającej na wypełnianiu formularzy lub innej interakcji z gotowymi już treściami, o tyle zadaniem administratorów jest dostarczenie tej treści. Taką obsługę stron internetowych mogą wykonywać właśnie poprzez stworzony dla nich specjalny panel administracyjny.

Jakie moduły powinien zawierać Content Management System?

Obecnie, profesjonalne zarządzanie stroną internetową jest dość skomplikowanym procesem. Należy mieć na uwadze zarówno przygotowanie odpowiednich jakościowo treści stron internetowych ale także pamiętać o konieczności zarządzania multimediami, wersjami językowymi, danymi dostarczanymi przez użytkowników końcowych a nawet o odpowiednim przygotowaniu wpisów pod kątem pozycjonowania SEO. Dlatego właśnie podejmując się wdrożenia np. firmowej strony internetowej, projekt realizujemy z pomocą systemu CMS.

Poniżej zamieściliśmy więc kluczowe moduły, które powinny posiadać wszystkie systemy CMS; takie, które posiada (lub powinna posiadać) większość systemów CMS oraz takie, które w wersji podstawowej nie są często spotykane (a warto z nich korzystać!).

Obowiązkowe funkcje systemu CMS to takie, bez których moderator nie będzie w stanie odpowiednio stworzyć strony w ramach ustalonej struktury. Dlatego też absolutnym must-have dobrego systemu jest (celowo pomijamy tutaj CMSy dla platform sprzedażowych, gdyż jest to oddzielne zagadnienie):

1. Zarządzanie strukturą podstron i możliwość zagnieżdzania podstron (np. tak, jak na stronie, którą właśnie czytasz: Strona główna -> Usługi -> Strony internetowe -> Sklepy internetowe / e-commerce).
2. Możliwość edycji treści cms poprzez edytory WYSIWYG (What you see is what you get) - zbliżone swoim działaniem do klasycznego rozwiązania znanego z Worda. Obowiązkowe jest zatem pogrubianie treści, wstawianie linków i tym podobne czynności.
3. Zarządzanie mediami (możliwość wstawiania obrazów, plików wideo czy dokumentów do pobrania). Często proste systemy CMS umożliwiają jedynie załączanie plików, bez dodatkowych konfiguracji. Dobry system CMS umożliwi natomiast pełną konfigurację materiałów, wraz z edycją znaczników "title" czy "alt", które wykorzystywane są podczas renderowania stron dla osób z niepełnosprawnością. Dodatkowo część systemów CMS udostępnia automatyczną konwersję plików graficznych do najnowocześniejszych formatów a także generuje miniatury.
4. Zarządzanie użytkownikami w obrębie systemu. Możliwość tworzenia nowych i przyznawanie dostępów to, oprócz zarządzania treścią strony, kluczowa funkcja dostępnych systemów CMS na rynku.

Funkcjami, które są nieco rzadziej spotykane w wersjach podstawowych oprogramowania CMS są:

1. Moduł wielojęzyczności. Na rynku istnieje szereg rozwiązań, CMS Wordpress na czele, które w podstawowej wersji nie posiadają opcji wielojęzyczności. Dopiero doinstalowanie do nich kolejnych rozszerzeń umożliwia korzystanie z tej funkcji. W naszym odczuciu takie rozwiązanie generuje sporo problemów, o czym niejednokrotnie się przekonaliśmy zajmując się modyfikacjami na stronach zgłaszających się do nas klientów.
2. Moduł zarządzania szablonami stron. Jeśli projektowana strona będzie rozbudowana, zastosowanie na każdej z podstron tego samego layoutu z pewnością okaże się nudne a często wręcz po prostu niemożliwe. Najpopularniejsze CMSy oferują możliwość tworzenia odrębnych szablonów, które zawierają predefiniowane pola. Uzupełnione wartości tych pól zostają wyświetlone w odpowiednich miejscach w ramach szablonu. Znacząco zwiększa to możliwości wdrożeniowe. Istnieją jednak także takie platformy CMS, które idą nieco dalej proponując elastyczne zarządzanie sekcjami w ramach szablonów, o czym w tekście poniżej.

Najrzadziej spotykanymi funkcjami, które jednak przekonały nas o swojej skuteczności na przestrzeni lat, są natomiast:

1. Moduły tzw. snippetów. Są to fragmenty treści, które mogą pojawiać się na wielu stronach w tej samej postaci. Oczywiście, można byłoby wstawić je jako statyczne treści, jednak nie takie jest przeznaczenie systemu CMS. Chcąc mieć możliwość kontroli nad dowolnym elementem strony, należy korzystać właśnie ze wspomnianych snippetów.
2. Moduły dynamicznych formularzy. Stosunkowo niewiele systemów cms oferuje możliwość tworzenia zróżnicowanych formularzy wraz z jednoczesnym określeniem adresatów wiadomości. Dzięki systemowi cms wyposażonemu w takie rozwiązanie, rozwiązany zostaje jeden z najbardziej skomplikowanych procesów na linii system - użytkownik końcowy.
3. Podgląd na żywo aktualnie edytowanych podstron. Funkcja ta jest niesamowicie użyteczna w chwili, gdy nie mamy pewności, jak zamieszczone przez nas treści będą prezentowały się na konkretnych urządzeniach.

Ponadto, niezależnie od rozwiązania, bardzo istotnym czynnikiem podczas wdrożenia systemu CMS jest jego podatność na rozszerzanie. Nierzadko zdarza się, że systemy są bardzo przyjazne w obrębie podstawowych funkcji ale w miarę rozwoju serwisu jego elastyczność drastycznie spada.

Oprócz wyżej wymienionych modułów istnieją także tzw. systemy cms pageeditor, stworzone w oparciu o edytory wizualne. O tym, jakie są cechy takiego rozwiązania z pewnością przygotujemy oddzielny wpis.

Zasadniczo, typy systemów CMS możemy podzielić wg docelowego zastosowania a także według kosztu ich implementacji. Decydując się na podział wedle zastosowania możemy wyróżnić dwa główne obszary.

Systemy zarządzania treścią dla stron internetowych

Systemy te posiadają wszystkie (większość?) wspomnianych wcześniej modułów. Ich głównym zastosowaniem jest edycja treści na oficjalnej stronie i dostarczanie treści.

System CMS dla sklepu internetowego

Tego rodzaju system CMS pozwala na zarządzanie treściami analogicznie jak dla stron internetowych ale także, dodatkowo, dostarcza kompleksowe moduły katalogów produktów i zamówień w ramach sklepu internetowego.

Chcąc dokonać wyboru z podziałem na koszt, sytuacja przedstawiona została poniżej.

Oprogramowanie systemu CMS typu Open Source

Systemy typu open source charakteryzują się zgromadzoną wokół nich dużą społecznością. Otwarty kod źródłowy, mnogość rozszerzeń oraz fakt, że jest to darmowy system (nie licząc implementacji), to niewątpliwe atuty tego rozwiązania.

CMS typu SaaS

Systemy CMS stworzone w modelu SaaS to często systemy cms pageeditor lub bazujące na mechanizmie drag & drop. Są rozwiązaniem dla ludzi, którzy nie mają problemu z tym, że często zamieszczane przez nich materiały stają się, według regulaminów firm, własnościami twórców oprogramowania. Początkowa cena systemu CMS jest niska, jednak wiąże się ze stałymi, comiesięcznymi opłatami.

Autorskie systemy CMS / Systemy CMS dedykowane

Są to najbardziej kosztowne rozwiązania, jednak tworzone dokładnie według potrzeb zamawiającego. Często bowiem okazuje się, że zwykłe zarządzanie podstronami nie jest wystarczające i wymagane jest dopisanie kolejnych modułów. Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj o aplikacjach dedykowanych.

Na rynku CMS niewątpliwie istnieje bardzo duża konkurencja. Najpopularniejsze systemy zarządzania treścią oferują mnóstwo dodatkowych rozszerzeń, odpowiadających na najbardziej popularne problemy biznesowe. Do najpopularniejszych systemów CMS open source zaliczają się:

• CMS Wordpress - CMS open source, zdecydowanie najpopularniejszy. Platformę cms wordpress opisaliśmy nieco bardziej szczegółowo tutaj: https://mits.pl/blog/strony-www-na-wordpress-czy-to-naprawde-cms-nr-1-na-swiecie
• CMS Drupal - darmowy system cms bazujący na komponentach Symfony
• CMS Joomla - nieco już archaiczne rozwiązanie, jednak ma swój znaczący wkład w świat stron internetowych
• CMS Sulu - nowe rozwiązanie bazujące na Symfony i React. Nasz osobisty faworyt.

Te różne systemy CMS posiadają bardzo zróżnicowany próg wejścia.

Jaki więc system CMS wybrać? Dla prostych projektów sugerujemy strony Wordpress lub Sulu, natomiast dla bardziej rozbudowanych wymagań firm, system cms Sulu lub, nieco rzadziej, Drupal. Natomiast dla bardzo niestandardowych rozwiązań, oczywiście najlepszym rozwiązaniem będzie autorski CMS.

Jeśli chcesz stworzyć swoją stronę internetową z CMS, wyceń bezpłatnie swój projekt.